Archiwa tagu: niezależność sądów

Stanowisko Zarządu Polskiego Towarzystwa Prawa Konstytucyjnego w sprawie zmian w ustroju sądów

Stanowisko
Zarządu Polskiego Towarzystwa Prawa Konstytucyjnego
16 lipca 2017 r.

Zarząd Polskiego Towarzystwa Prawa Konstytucyjnego wyraża zaniepokojenie dokonywanymi i planowanymi zmianami w polskim sądownictwie. Odrębność i niezależność władzy sądowniczej od innych władz to fundamenty demokratycznego państwa prawnego i konieczne elementy zasady trójpodziału władzy, a także podstawowe gwarancje niezawisłości sędziowskiej. Przywrócenie tych zasad po 1989 r. należy do największych osiągnięć transformacji ustrojowej. Reforma sądownictwa jest konieczna, jednak nie może być dokonywana z naruszeniem podstawowych standardów demokratycznych, pogłębiając istniejący kryzys konstytucyjny.  Czytaj dalej →

Stanowisko dziekanów wydziałów prawa w sprawie poselskiego projektu ustawy o SN

Sąd Najwyższy
Źródło: wikipedia.org

Jako prawnicy oraz przedstawiciele jednostek uczestniczących w kształceniu studentów – przyszłych prawników – wyrażamy głębokie zaniepokojenie wprowadzanymi ostatnio zmianami ustawodawczymi w polskim sądownictwie, w szczególności zmianami proponowanymi w poselskim projekcie ustawy o Sądzie Najwyższym wniesionym do Sejmu w dniu 12 lipca 2017 r. (druk nr 1727/VIII kadencja).

Autorzy tego projektu wskazali w uzasadnieniu, że stanowi on „element szerszej reformy sądownictwa (…), która ma zagwarantować sprawiedliwość wyroków sądowych, szybsze postępowania i przywrócić społeczne zaufanie do sądów. Celem projektu jest w szczególności usprawnienie funkcjonowania Sądu Najwyższego i zdemokratyzowanie procesu powoływania do niego sędziów” (s. 82 projektu). Jednocześnie podkreślili, że proponowane w projekcie „zmiany ustroju Sądu Najwyższego są zmianami istotnymi”, a w ich następstwie Sąd Najwyższy „stanie się de facto zupełnie nowym sądem, tak w charakterze ustrojowym jak i funkcjonalnym” (s. 127 projektu). Czytaj dalej →

Prof. Ewa Łętowska o uchwalonych w dniu 12 lipca 2017 r. ustawach dotyczących sądów i projekcie ustawy o SN

W mocnych i prostych słowach prof. Ewa Łętowska wyjaśnia, czemu dwie przegłosowane ustawy i jedna planowana są niebezpieczne: „Sędziowie nie mogą mieć ani zbyt giętkich, ani połamanych kręgosłupów. I dlatego to wszystko, czego jesteśmy świadkami w tej chwili, jest bardzo niepokojące, ponieważ zaburza podział władz. A to oznacza zaburzenie Konstytucji. Do zmiany Konstytucji nie było w tej chwili większości parlamentarnej”.

Opublikowany przez OKO.press 13 lipca 2017

Witajcie w ciężkich czasach, polscy sędziowie! (Jerzy Zajadło)

Gdańsk, Ratusz Głównego Miasta. Nagroda Naukowa Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza za 2016 r. Nz. laureat w kategorii nauk humanistycznych i społecznych prof. dr hab. Jerzy Zajadło ( Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego)

„Witajcie w ciężkich czasach” to jak wiadomo znany amerykański film nakręcony na podstawie powieści Edgara L. Doctorowa pod tym samym tytułem. Tam owe ciężkie czasy miały charakter symboliczny i były nazwą niewielkiego amerykańskiego miasteczka, natomiast w tym felietonie traktuję je dosłownie jako chwilę wyjątkowej i dramatycznej próby dla sędziów – z jednej strony mających strzec demokratycznego porządku prawnego z konstytucją na czele, z drugiej zaś znajdujących się jako trzecia władza pod obstrzałem ze strony władzy ustawodawczej i wykonawczej. Zdarzające się w przeszłości i obecnie pewne patologie wymiaru sprawiedliwości, bulwersujące niewątpliwie opinię publiczną, stały się dla rządzących pretekstem do podjęcia próby naruszenia zasady trójpodziału władzy i zaproponowania tzw. reform, które w gruncie rzeczy mają pozbawić sądy koniecznej niezawisłości i podporządkować sędziów ministrowi sprawiedliwości (a de facto – kaprysom tzw. pozaparlamentarnego centralnego ośrodka decyzji politycznej). To nie pierwszy przypadek w historii, kiedy sądy próbuje się zaprząc w realizację pewnej polityki i uczynić z sędziów funkcjonariuszy podległych władzy wykonawczej. Przykłady podam niżej, na razie spróbujmy zdiagnozować i ocenić sytuację. Czytaj dalej →

„O niezależności sądownictwa oraz o poszukiwaniu narodowego, ponadnarodowego oraz międzynarodowego wymiaru sprawiedliwości” – wystąpienie Koena Lenaertsa Prezesa Trybunału Sprawiedliwości UE na Kongresie Prawników Polskich – Katowice 20 maja 2017 r.

Prof. Koen Lenaerts
Źródło: wikipedia.org

Od stuleci, sędziowie, prawnicy i wykładowcy prawa muszą interpretować prawo, analizować orzecznictwo i studiować zbiory praw kierując się odwiecznym nakazem poszukiwania sprawiedliwości. Jest to więc pogoń za sprawiedliwością – można by rzec za Świętym Graalem – która definiuje zawód prawniczy poprzez misję jaką jest zapewnienie sprawiedliwszego i bardziej równego społeczeństwa w kolejnych pokoleniach.

Demokracje, zdefiniowane poprzez wspólne dla wszystkich krajów członkowskich Unii Europejskiej tradycje konstytucyjne, są zbudowane na przekonaniu, że bez względu na swoje polityczne afiliacje, wiarę religijną i dziedzictwo kulturowe, jednostki korzystają ze sfery wolności i autonomii, które muszą być wolne od zewnętrznej, publicznej, niekiedy także prywatnej, ingerencji.

To oznacza, w istocie, że na władzy dysponującej polityczną większością ciąży konstytucyjny zakaz powstrzymania się od działań opresyjnych wobec mniejszości, która jest pozbawiona zdolności do obrony własnych interesów w procesie politycznym. To właśnie dlatego, konstytucje państw członkowskich powierzają sędziom – jako niezależnym arbitrom – obowiązek ochrony indywidualnej sfery wolności i autonomii. W Europie, Czytaj dalej →

Rada Wydziału WPiA UW o projektach zmian prawa dotyczących władzy sądowniczej

Logo WPiA UW

Uchwała Nr 01/05/17 Rady Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego z dnia 22 maja 2017 r. w sprawie projektowanych zmian ustawowych dotyczących władzy sądowniczej.

Rada Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego wyraża poparcie dla uchwały podjętej w dniu 8 maja 2017 r. przez Radę Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w sprawie projektowanych zmian ustawowych dotyczących władzy sądowniczej. Czytaj dalej →