Zespół Ekspertów Prawnych Fundacji im. Stefana Batorego z rosnącym niepokojem obserwuje coraz częstsze zmiany składów orzeczniczych Trybunału Konstytucyjnego, które dokonywane są bezpośrednio przed wyznaczonym terminem rozprawy. Niepokój ten pogłębia oświadczenie pana Mariusza Muszyńskiego złożone w „zdaniu odrębnym” do postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 marca 2018 r., sygn. akt K 9/16, w którym wskazano, że Prezes Trybunału Konstytucyjnego może dokonywać „zmiany sprawozdawcy w wyniku braku akceptacji składu co do przedstawionego projektu”. Przypomnieć przy tym należy, że w sprawie o sygn. K 9/16, nastąpiła zmiana sprawozdawcy, gdyż dotychczasowy sprawozdawca, sędzia Stanisław Rymar, po ponad 12 miesiącach od jego wyznaczenia do składu został ze składu orzekającego usunięty przez panią Julię Przyłębską, która jako sprawozdawcę wyznaczyła pana Mariusza Muszyńskiego. W miejsce pełnego składu wyznaczonego do rozpoznania tej sprawy pani Julia Przyłębska wyznaczyła skład pięcioosobowy.
Zespół Ekspertów Prawnych pragnie po raz kolejny zauważyć, że pani Julia Przyłębska została powołana na stanowisko Prezesa Trybunału Konstytucyjnego w sposób niezgodny z prawem, a pan Mariusz Muszyński – niezależnie od tego, jak często będzie temu zaprzeczał w prasie i własnych „zdaniach odrębnych” – nie jest sędzią Trybunału Konstytucyjnego, gdyż został powołany na stanowisko sędziowskie już wcześniej obsadzone w sposób prawidłowy przez Sejm RP poprzedniej kadencji (zob. orzeczenie TK o sygn. K 34/15 i inne wyroki TK odwołujące się do tego orzeczenia).
Zespół Ekspertów Prawnych zwraca uwagę na to, że żaden przepis ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 2072) nie uprawnia Prezesa TK do dokonywania zmian w wyznaczonych już składach orzekających Trybunału Konstytucyjnego. Nie jest zatem prawdą, jak twierdzi pan Mariusz Muszyński, że Prezes TK takie uprawnienie posiada „w sytuacjach, które nie zostały skonkretyzowane w ustawie”. Każdy organ władzy publicznej jest zobowiązany – zgodnie z art. 7 Konstytucji – do działania na podstawie prawa i w jego granicach. Obowiązek ten ciąży również na Prezesie TK, zabezpieczając przed tym, aby przez dowolnie dokonywaną zmianę sprawozdawcy czy zmianę składu orzekającego Prezes TK nie wpływał na treść wydawanego orzeczenia TK. Wyłączanie ze składu orzekającego TK sędziego sprawozdawcy za to, że przygotował projekt rozstrzygnięcia nieakceptowalny przez innych członków składu orzekającego, ewentualnie nieakceptowalny przez Prezesa TK, narusza podstawowe standardy demokratycznego państwa prawnego, a także zasady niezawisłości sędziów TK.
Działania podejmowane przez panią Julię Przyłębską w sprawie K 9/16, polegające na zmianie składu orzeczniczego TK oraz wykluczeniu dotychczasowego sprawozdawcy z tego składu, są działaniami bezprawnymi, motywowanymi – jak oceniamy – chęcią wpłynięcia na treść rozstrzygnięcia TK. Jako takie noszą w naszej ocenie cechy manipulowania składem orzeczniczym TK nadużywania władzy.
Z niepokojem odnotowujemy fakt, że pan Mariusz Muszyński zaatakował w „zdaniu odrębnym” niezależny organ konstytucyjny, jakim jest Rzecznik Praw Obywatelskich oraz domaga się jego odwołania z powodu cofnięcia przez niego wniosku złożonego do TK. Prawo do cofnięcia wniosku jest ustawowym uprawnieniem Rzecznika Praw Obywatelskich, a skorzystanie z niego w sprawie, w której niezgodnie z prawem dokonano zmiany składu orzekającego, czyniąc sprawozdawcą osobę nieuprawnioną do orzekania, niewątpliwie służy ochronie praw i wolności obywateli RP.
————–
Zespół Ekspertów Prawnych przy Fundacji im. Stefana Batorego:
- dr Ryszard Balicki, adiunkt w Katedrze Prawa Konstytucyjnego Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
- Łukasz Bojarski, prezes zarządu Instytutu Prawa i Społeczeństwa INPRiS, były członek Krajowej Rady Sądownictwa
- Jacek Czaja, prezes Towarzystwa Prawniczego w Lublinie, były wiceminister sprawiedliwości
dr hab. Monika Florczak-Wątor, adiunkt w Katedrze Prawa Konstytucyjnego UJ (od października 2017) - dr Wojciech Jasiński, adiunkt w Katedrze Postępowania Karnego Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, członek Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego
- dr Piotr Kładoczny, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, sekretarz zarządu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka
- dr hab. Marcin Matczak, profesor na Wydziale Prawa i Administracji UW, partner w Kancelarii Domański Zakrzewski Palinka sp. k.
- dr hab. Tomasz Pietrzykowski, Katedra Teorii i Filozofii Prawa Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego
- dr Anna Śledzińska-Simon, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Katedra Prawa Konstytucyjnego, Uniwersytet Wrocławski
- dr Tomasz Zalasiński, członek zarządu Stowarzyszenia im. prof. Zbigniewa Hołdy, Kancelaria Domański Zakrzewski Palinka sp.k.
- prof. dr hab. Fryderyk Zoll, Katedra Prawa Cywilnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesor Uniwersytetu w Osnabrück
- Katarzyna Łakomiec – Sekretarz Zespołu Ekspertów Prawnych
Kontakt w sprawie stanowiska: Katarzyna Łakomiec, Koordynator Zespołu Ekspertów Prawnych, op@batory.org.pl
Podziel się: