Stanowisko
Zarządu Polskiego Towarzystwa Prawa Konstytucyjnego
16 lipca 2017 r.

Zarząd Polskiego Towarzystwa Prawa Konstytucyjnego wyraża zaniepokojenie dokonywanymi i planowanymi zmianami w polskim sądownictwie. Odrębność i niezależność władzy sądowniczej od innych władz to fundamenty demokratycznego państwa prawnego i konieczne elementy zasady trójpodziału władzy, a także podstawowe gwarancje niezawisłości sędziowskiej. Przywrócenie tych zasad po 1989 r. należy do największych osiągnięć transformacji ustrojowej. Reforma sądownictwa jest konieczna, jednak nie może być dokonywana z naruszeniem podstawowych standardów demokratycznych, pogłębiając istniejący kryzys konstytucyjny. 

Przyjęte przez Sejm i Senat ustawy zmieniające ustrój sądów powszechnych i Krajowej Rady Sądownictwa, podobnie jak wniesiony do Sejmu poselski projekt ustawy o Sądzie Najwyższym, stanowią pozakonstytucyjną zmianę ustroju państwa i prowadzą do pozbawienia obywateli prawa do niezależnego i niezawisłego sądu. Nie służą one Polsce, która przestaje być dobrem wspólnym wszystkich obywateli, w żaden sposób nie wpłyną też na poprawę sprawności i szybkości postępowania sądowego. Znaczące zwiększenie wpływu władzy wykonawczej na organizację i funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości nie tylko nie usprawni jego działania, ale również obniży wiarygodność władzy sądowniczej w opinii suwerena, zatem wywoła skutek odwrotny względem deklarowanego przez autorów proponowanych rozwiązań.

Polityka nie może dominować nad prawem, a istotne zmiany ustrojowe nie mogą być dokonywane bez udziału obywateli i szerokiej debaty publicznej. Dlatego apelujemy o realną dyskusję na temat reformy sądownictwa w Polsce, w której będą mogły uczestniczyć nie tylko siły polityczne, ale również inne środowiska, w tym zwłaszcza samorząd sędziowski i naukowcy.

Posted by redakcja